Van Lanschotlaan

De Vliert

Jaar

Naam

Bron

1936

Maliebaan

RB 18-02-1936

1946

Van Lanschotlaan

RB 30-01-1946
(volgens raadsbesluit 'Burgemeester F.J. van Lanschotlaan' voorheen 'Maliebaan')

Geen huizen aan laan

door Ed Hupkens

Tijdens de bouw van uitbreidingswijk de Muntel waren er plannen gemaakt voor een omlegging van de Zuid-Willemsvaart. Deze zou langs De Bossche Pad, de Gelderse Dam en Willem van Nassaulaan naar het oude traject ten oosten van de stad moeten lopen. De Bosschenaren zouden dan geen hinder meer ondervinden van openstaande bruggen, als gevolg van het scheepvaartverkeer.

Dit geplande kanaaltraject is nooit verwezenlijkt, wel ontstond op de gereserveerde gronden een plantsoenachtige aanleg met bomen. Deze parkachtige bebouwing liep parallel aan de Willem van Nassaulaan (de Muntel) en de Antoon der Kinderenlaan (de Vliert). In de volksmond ontstond voor deze plek de naam 'Maliebaan'. Bewoners vonden een en ander op de Utrechtse of Leidse Maliebaan lijken. Malie is een spel, waarbij een houten of leren bal met een slaghout op een lange baan met zo weinig mogelijk slagen tussen twee palen moet worden geslagen. Het spel is een voorloper van het kolfspel en golf. Op 18 februari 1936 besloot de gemeenteraad de officieus ontstane naam te verheffen tot officiële straatnaam. Tien jaar later veranderde de gemeenteraad de straatnaam Maliebaan in 'Burgemeester F.J. Van Lanschotlaan'. Een aantal gemeenteraadsleden vond het een wel wat erg lange naam. Het argument echter dat Van Lanschot een laan uitgekozen had, waar toch geen huizen aan zouden worden gebouwd, deed hen overstag gaan. De Van Lanschotlaan is bij vele Bosschenaren niet bekend, er is zelfs geen straatnaambordje meer aanwezig. De oorspronkelijke laan is veranderd in een wandelpad, door de groenstrook lopen enkele dwarsverbindingen. Een ervan heeft officieel een straatnaam, het Van Lanschotpad, maar ook hiervan ontbreekt een straatnaambordje.
Frans Johan van Lanschot werd geboren op 16 september 1875 te 's-Hertogenbosch. Hij was een telg uit de bankiersfamilie Van Lanschot. In 1917 werd hij burgemeester van zijn geboortestad en bleef dat bijna 25 jaar. Gedurende zijn ambtsperiode werden de stadsuitbreidingen de Muntel en de Vliert gerealiseerd. Hij bouwde in 1933 de Veemarkthallen. In de binnenstad liet hij tal van panden restaureren. Heel Nederland kende de populaire Bossche burgemeester, vanwege zijn verhalen over de stad voor de landelijke radio. Hij nodigde 'luistervinken' uit om Den Bosch te komen bezoeken. Persoonlijk heeft hij honderden Nederlanders de stad door gegidst. In 1941 nam Van Lanschot afscheid als burgervader. Op 28 oktober 1947 overleed hij op zijn landgoed Zwijnsbergen te Helvoirt.

Stadsblad woensdag 17 april 2013 | 5

Van Lanschotlaan

door Henny Molhuysen

Nadat de wijk Het Zand ongeveer was volgebouwd, ontstonden er plannen voor een nieuwe uitbreiding: De Muntel. Deze nieuwe wijk zou aan moeten sluiten op de binnenstad. Aan het eind ervan was een omlegging gepland van de Zuid-Willemsvaart: deze zou langs de Willem van Nassaulaan, de Gelderse Dam en de Bossche Pad naar het oude traject ten oosten van de stad moeten lopen. De Bosschenaren zouden dan geen hinder meer ondervinden van het scheepvaartverkeer; van de openstaande bruggen. Het kanaal-traject bleef onbebouwd, wel vond er een plantsoenachtige aanleg plaats met bomen. Het leek wel een beetje op de Haagse Maliebaan. Deze uit de volksmond ontstane naam werd op 18 februari 1936 bekrachtigd door de gemeenteraad. Ze lag tussen de Willem van Nassaulaan en de Antoon der Kinderenlaan.

In de raadsvergadering van 30 januari 1946 werd de straatnaam Maliebaan veranderd in 'Burgemeester F.J. van Lanschotlaan'. Een wel wat erg lange naam, oordeelden enkele raadsleden, maar het argument dat er tòch geen huizen aan zouden worden gebouwd deed hen overstag gaan. Het was immers de oud-burgemeester zelf die deze straatnaamwijziging had voorgesteld toen hem een suggestie voor een straatnaam was gevraagd. De naar de populaire burgemeester genoemde laan is bij velen niet bekend; zelfs is er geen straatnaambordje meer aanwezig. De oorspronkelijke laan is veranderd in een looppad, terwijl de parkeerplaatsen aan de zuidzijde het malibaan-effekt eveneens hebben verstoord. Door de groenstrook loopt een dwarsverbinding; deze is enkele jaren geleden eveneens genoemd naar de populairste burgemeester van heel Nederland: Van Lanschotpad.

Frans van Lanschot werd geboren op 15 september 1875 in 's-Hertogenbosch. In 1917 werd hij burgemeester van zijn geboorteplaats en bleef dat bijna 25 jaar. Gedurende zijn ambtsperiode werden de stadsuitbreidingn De Muntel en De Vliert gerealiseerd. Hij bouwde de Veemarkthallen (tot kritiek van velen toen vèr buiten het stadscentrum). In de binnenstad liet hij tal van panden restaureren en stimuleerde hij het oprichten van standbeelden. Heel Nederland kende burgemeester Van Lanschot, omdat hij in de jaren twintig voor de radio verhalen vertelde over zijn stad. Hij nodigde 'luistervinken' uit om Den Bosch te komen bezoeken. Persoonlijk heeft hij toen honderden landgenoten de stad door gegidst. Foto's daarvan (de burgemeester met zijn bolhoed op en met de onafscheidelijke paraplu naar een detail van de Sint-Jan wijzend) verschenen in practisch alle kranten in ons land.

In 1941 nam hij ontslag als burgemeester. Hij nam afscheid van de gemeenteraad en de Bossche bevolking in een uitvoerige afscheidsspeech, die eindigden met de woorden (vrij naar Vondel): „Ik heb mijn best gedaan. Mijn vaderstad tot 't eind voor te gaan. Vaarwel 's-Hertogenbosch, verwacht een andere Heer!”

Mr. F.J. van Lanschot overleed in oktober 1949 op het landgoed Zwijnsbergen in Helvoirt.

Brabants Dagblad donderdag 3 april 1986

1979	Redactie Dikke zestig linden moeten wijken. Van Lanschotlaan wordt aangepast. Brabants Dagblad donderdag 25 oktober 1979 (foto)
1986	Henny Molhuysen Straat en naam : Van Lanschotlaan. Brabants Dagblad donderdag 3 april 1986 (foto)

Bossche Encyclopedie |

Van Lanschotlaan

De Vliert

Geen huizen aan laan

Van Lanschotlaan

Redactie

Henny Molhuysen

Op deze pagina